تعریف سهام از نظر قانون تجارت
در ماده ۲۴ اصلاحی قانون تجارت، سهم چنین تعریف شده است:
سهم در شرکت قسمتی از سرمایه شرکت های سهامی است که در میزان و حد و حدود تعهدها و میزان کسب سود صاحبان شرکت ها تاثیر گزار است.
تعریف شرکت : سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که تعیین کننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد.
انواع سهام :
سهام با نام
سهام با نام سهمی است که در برگه نام صاحب سهم نوشته شده است یا در دفتر سهام شرکت ثبت شده باشد. سهم‌ها عمدتا با نام هستند. در این صورت دارنده سهم معلوم و مشخص است و در محل شرکت اطلاعات سهامدارن ثبت می گردد. سهامی که در بورس‌ها مورد معامله قرار می‌گیرند نیز بانام هستند.
سابقاً شرکت‌های سهامی اغلب دارای سهام بی‌نام بوده‌اند و سهام با نام کمتر وجود داشت. ولی در دوران جنگ جهانی اول در شرکت‌های بزرگ اروپا که اقتصاد کشور را اداره می‌کردند، کشورهای متخاصم در ممالک یکدیگر مبادرت به خرید سهام بی‌نام به‌منظور جاسوسی یا اخلال در امر شرکت می‌کردند. از این جهت این قبیل شرکت‌ها بیشتر سهام خود را به سهام با نام تبدیل کردند.
سهام بی نام :
سهام بی‌نام: برای تعریف آن، سهام مشخصات و نام دارنده حساب در دفاتر ثبت نشده است و افراد با در دست داشتن برگه سهام مالک آن به حساب می آیند. اگر کسی خواست سهام بی‌نام خود را بفروشد، کافی است که قیمت آن را دریافت و سهم را مانند اسکناس تسلیم کند. سهم در دست هر کسی مشاهده شد و همان فرد به‌عنوان مالک شناخته‌شده و می‌تواند از منافع شرکت استفاده کند.
انواع سهام از نظر حقوقی:
سهام عادی
سهام عادی عموماً بخش عمده‌ای از سهام منتشر شده را تشکیل می‌دهد. سهامداران صاحبان اصلی مؤسسه هستند. هر سهامدار عادی در مقابل هر سهم، یک حق رأی دارد و می‌تواند در اداره و کنترل کردن مؤسسه از طریق حق رأی خود، استفاده نماید. سهام عادی فاقد سود تضمین شده هستند و درصورتی‌که مؤسسه سود بدست آورد، در سود مؤسسه سهیم خواهند بود.
سهام ممتاز
سهام ممتاز که معمولاً حق رأی نداشته، اما در دریافت سود سهام، نسبت به سهامداران عادی، در اولویت قرار دارد. سود سهام ممتاز، درصد ثابتی از مبلغ اسمی سهام ممتاز است که میزان آن از قبل مشخص شده و در اختیار مجمع نیست. سود سهام ممتاز، باید قبل از سود سهام عادی پرداخت شود، حتی اگر شرکت به هر دلیل زیان‌ده شود. در زمان انحلال شرکت سود سهامذداران ممتاز نسب به دیگران اولویت پرداخت دارد.
اصطلاحات رایج در خصوص سهام :
سهام جایزه
یعنی شرکت بجای پرداخت سود(به صورت وجه نقد) اقدام به توزیع سهام جایزه کند. سهام جایزه، یک نوع افزایش سرمایه است که سهامدار بابت سهام جدیدی که دریافت می کند، وجهی پرداخت نمی‌کند. بلکه وجوه آن از محل سود انباشته یا اندوخته‌ها کسر خواهد شد.
سهام مدیریتی:
آن بخش از سهام یک شرکت که دارنده آن طبق اساسنامه اختیار تعیین حداقل یک عضو را در هیئت مدیره شرکت دارد. سهامدار عمده نسبتی از سهام شرکت را دارا هستند که به شکل قابل توجهی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا با حضور در هیئت‌مدیره اعمال نظر کرده و بر تصمیمات شرکت تأثیرگذار باشند.